Door Paul Mason

Het kapitalisme bloeide de afgelopen tweehonderd jaar dankzij zijn aanpassingsvermogen; op de golven van de economische cycli heeft het zich steeds aangepast en getransformeerd om uiteindelijk sterker uit verschillende crises op te rijzen. Maar de grens is bereikt, stelt Paul Mason in Postkapitalisme. In de uithoeken van het marktsysteem ontdekken mensen nieuwe vormen van eigendom, lenen en zaken doen – van 3D-printen tot zelf managende websites als Wikipedia en van duurzame energiecoöperaties tot parallelle valuta.
In het hart van die veranderingen staat de informatietechnologie, een revolutie die volgens Mason de potentie heeft om onze notie van werk, productie en waarde totaal te veranderen én om een economie gebaseerd op marktwerking en privaat eigendom te vernietigen.
Postkapitalisme is een baanbrekend boek waarin Mason laat zien hoe we, vanuit de as van de recente financiële crisis, de kans hebben om een meer sociale, rechtvaardige en duurzame, globale economie te bouwen.
Over Paul Mason
Paul Mason is een veelbekroonde economieredacteur van het Britse Channel 4 News. Eerder schreef hij Why It’s Kicking Off Everywhere: The New Global Revolutions, Live Working or Die Fighting en Meltdown: The End of the Age of Greed.
Walter Weyns opDe Reactor schreef:"Kortom: lees andere boeken. Er zijn zeer goede, recente, werken geschreven over veel deelonderwerpen die Mason voorbijsnelt en verwaarloost in zijn drang als eerste aan te komen bij de Grote Theorie van Nu, zoals Donald Rumsfeld in zijn race naar Bagdad. Lees bijvoorbeeld Thomas Piketty of Branko Milanovic over ongelijkheid, lees Adair Turner of John Kay over geld en het financiële systeem, lees Dani Rodrik of Joseph Stiglitz over globalisering, en Robert Gordon of juist Andrew Macafee over onze technologische toekomst. Lees Rutger Bregman over het basisinkomen. Je hoeft het er niet mee eens te zijn, maar ze zijn allen leerzaam en scherpen de geest. En deze lijst is verre van uitputtend. Gezien de gunstige ontvangst van Masons Postkapitalisme mag voorzichtig de vraag gesteld worden of al zijn recensenten dit boek daadwerkelijk gelezen hebben."
"Masons ‘gids voor de toekomst’, zoals de ondertitel van Postkapitalisme luidt, is een wake-up call, een visie, ja bijna een visioen voor alle mensen van goede wil – en eigenlijk ook voor die van slechte wil, want de toekomst van de hele mensheid staat op het spel. Mason wil niet minder dan een nieuwe samenleving en een nieuwe mens. Dat klinkt nogal profetisch, en het ‘onbeschaamde utopisme’ dat Mason bepleit, versterkt die indruk. [...] Het is goed onderbouwd, met kennis van zaken geschreven en getuigt van een grote vertrouwdheid met economische theorieën van links tot rechts. Zijn boek zit werkelijk vol scherpzinnige analyses en prikkelende ideeën. Natuurlijk zijn ze aanvechtbaar, dat beseft Mason ook. [...] De grondtoon in al die voorstellen is dezelfde: draai het neoliberale kapitalisme de nek om voor het ons de nek omwringt. Alle middelen zijn goed, want het is de hoogste tijd. [...] Het is bijna aandoenlijk om te zien met welke frisheid Mason oude en nieuwe economische en historische argumenten aanreikt om aan te tonen dat het nu écht is afgelopen. De huidige crisis is veel erger dan die in de jaren dertig. [...] Maar naast de bekende kritiek op de onverantwoorde financialisering van de economie [...] tekent Mason een heuse eigen systeemtheorie uit die, ook los van zulke stuitende verhalen, het failliet van het kapitalisme wil bewijzen. [...] Zijn theorie is gebaseerd op twee klassieke maar omstreden kernstukken uit de economie: de Kondratieff-cycli en de arbeidswaardeleer van Marx. Grondig en helder zet Mason deze theorieën uiteen, hij wijst op de zwakke plekken ervan en werkt ze bij. [...] Zijn redenering is bijwijlen complex, maar het sluitstuk van de redenering kan het kleinste kind begrijpen. Een economie die het vooral van informatie moet hebben ‘kàn geen kapitalistische economie zijn’. Informatie is niet zomaar een nieuwe productiewijze. Aangezien ze oneindig en zonder kosten kan worden verspreid, heeft ze de neiging om markten te ontwrichten, eigendomsrechten te vernietigen en de relatie tussen werk en loon te laten vervagen. In het postkapitalisme zal de markt niet helemaal worden afgeschaft, maar zij zal haar dominante plaats verliezen. Er zal ruimte komen voor sharing en gratis diensten, voor coöperatie en democratische besluitvorming over de dingen die iedereen aanbelangen. [...] En aan het einde van het verhaal loopt het allemaal nog goed af ook: ‘Het postkapitalisme zal je bevrijden’. Een mens zou het willen geloven."
Debat in De Balie met Paul Mason over Postkapitalisme
Een debat dat plaatsvond op 25 oktober 2016:
Relevante Links
- "Het kapitalisme is hopeloos geflopt" - interview in Trouw, 28 april 2016
- "Het kapitalisme heeft zijn langste tijd gehad" - interview in FD, 1 april 2016
- "Paul Mason, gids door de postkapitalistische toekomst" - interview in Vrij Nederland, 16 maart 2016
Inhoudsopgave van Postkapitalisme
Deel een
- Het neoliberalisme is kapot
- Lange golven, kortlopende geheugens
- Had Marx gelijk?
- De lange, ontwrichte golf
Deel twee
- De profeten van het postkapitalisme
- Naar de Gratis Machine
- Prachtige onruststokers
Deel drie
- Over transities
- De rationele reden voor paniek
- Project Nul